Vajinal mantar, yetişkin kadınların yaklaşık %75'inde hayatlarının herhangi bir döneminde ortaya çıkabilen bir tür mantar enfeksiyonudur. Özellikle gebelik, antibiyotik kullanımı, şeker hastalığı gibi nedenlerden dolayı oluşum gösteren vajinal mantarın tedavisi mümkündür. Fakat
vajinal mantar kronikleşmiş ve sürekli devam ediyorsa beraberinde cinsel ve psikolojik sorunları da getirebilir.
Vajinal mantara neden olan ve en sık karşılaşılanı candida albikans olarak adlandırılan bir maya hücresidir.
Vajinal mantara maruz kalan kadınların %90'ında bu mantar hücresinin etkili olduğu düşünülür.
Vajinal mantarın cinsel birliktelik ile bulaşabilen bir enfeksiyon türü değildir. Ancak doktor çiftlerin birlikte tedaviye katılmasını isteyebilir. Vajinada her zaman var olan candida albikans adlı maya hücresi bazı faktörlerin etkisi ile aktifleşir ve kişide farklı şikâyetler açığa çıkar.
Vajinal Mantarı Tetikleyen Faktörler
Diyabet Hastalığı: Vajina ve idrar salgısında şeker oranının artması vajinal mantarı tetikleyebilir.
Gebelik: Gebelik zorlu bir süreç olduğu için vücut direnci düşebilir. Ayrıca gebelik hormonlarına bağlı olarak mantar oluşumu kolaylaşabilir.
Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması: Bağışıklığın güçsüzleşmesi vajinal mantarı tetikleyebilir.
Sentetik İç Çamaşırları: Sentetik iç çamaşırları vajinal bölgede nem oranını arttırabilir ve vajinal mantara yol açabilir.
Doğum Kontrol Hapları: Doğum kontrol hapları vajinal florada değişime neden olabilen etkenler arasındadır. Oluşan değişim nedeni ile vajinal mantar enfeksiyonu yaşanabilir.
Geniş Spektrumlu Antibiyotik kullanımı: Antibiyotik kullanımı vajinanın PH'sını bozarak zararsız bakterileri öldürebilir ve vajinal mantara neden olabilir.
Vajinal Mantar Belirtileri Nelerdir?
Vajinal mantar enfeksiyonlarında en önemli belirti kaşıntıdır. Oluşan kaşıntı geceleri daha yoğun yaşanır ve sıcaklık nedeni ile kaşıntı boyutu artabilir.
- Çoğu vakada dış genital bölgede yanma hissi.
- Cinsel birliktelik anında ağrı hissi.
- Beyaz ve peynir kesiğini andıran akıntı, oluşan akıntı kötü kokulu değildir. Eğe akıntı kötü kokulu ise mutlaka vajinal mantar enfeksiyonuna eşlik eden başka bir enfeksiyon vardır.
- Vajinada kızarıklık ve şişlik oluşması.
- Aşırı kaşınmaya bağlı olarak ciltte soyulma ve kanama oluşabilir.
Vajinal Mantar Tanısı Nasıl Konulur?
Vajinal mantar enfeksiyonu kolaylıkla tanı konulabilir. Hastanın şikâyetleri göz önünde bulundurularak ve ufak bir muayene ile laboratuvar tetkiklerine ihtiyaç duyulmadan hastalığın tanısı yapılabilir.
Vajinal Mantar Tedavisi Nasıl Yapılır?
Vajinal mantar enfeksiyonunun tedavisi oldukça kolaydır. Uygulanan tedavi ile ortaya çıkan şikâyetler önlenebilir. Ancak bazı vakalarda hastalık belli bir süre sonra tekrar nüksedebilir. Yıl içinde vajinal mantar dört defa tekrarlar ise bu durum 'rekürren candidiazis'olarak tanımlanır. Mantar bu vakalarda sağlam dokulara konumlanmış ve kullanılan ilaçlara rağmen etkilenmiyor demektir.
Tedavi sürecinde lokal ve sistemik etkili ilaçlar reçete edilir. Vajinal fitil, krem ve ağız yolu ile alınan antifungal ajanlar doktorun tavsiye ettiği dozlarda ve sürede kullanılmalıdır. Vajinal mantar enfeksiyonu sürekli tekrarlıyor ise eş tedavisi uygun görülebilir.
